Mooi Malawi
Is het niet zo dat we bij elk nieuw land dat we aandoen, roepen dat dit nou het mooiste land is dat we kennen? Dat geldt in het kwadraat voor Mooi Malawi. De mensen zijn zo vreselijk aardig, zo vriendelijk, met zulke grote spontane glimlachen dat we daar bij elke zwaai (honderden per dag) bij elke ontmoeting (tientallen per dag) weer heel vrolijk van worden.
Hoe beschrijf je zo’n land? Het is een land vol van energie, zonder de zelf ingenomenheid van een succesvol land als Zuid Afrika. Het blijkt het armste land van Afrika te zijn, zonder dat we dat kunnen geloven. Er is alleen maar groene, rijke aarde. Vol met maïs en aardappelen. (de aardappeloogst bracht dit jaar maar 7 ton per hectare op, waar ‘normaal’ 25 ton per hectare wordt geoogst). Vandaag bezochten we een aantal maïsboeren die huilend hun oogst laten zien. De ‘baby-maïs’ zou nu al zichtbaar moeten zijn, maar er is niets te zien, helemaal niets. Het heeft al drie weken hier niet geregend dus hun oogst kan worden afgeschreven. Het gevolg: een gegarandeerde hongersnood en uiteindelijk de dood voor duizenden mensen uit dit gebied. En er is niets aan te doen, ze begrijpen niets van irrigatie, terwijl ze een paar honderd meter van het meer zitten. Ergerlijk, pijnlijk. Men heeft hier meer aandacht voor scholing dan voor landbouw, Bayer Joniek, help dat land hier!
In mooi Malawi is 74% van de bevolking jonger dan dertig jaar, raken jonge kinderen vanaf 11 jaar al zwanger (dat dit medisch mogelijk is?) De HIV moeders met kinderen krijgen gratis voedsel, maar dat leidt weer tot eet-zwangerschappen: ‘liever een kind dan omkomen van de honger…..’
We lezen de armoede niet af uit de grote glimlachen, uit de rijke opbrengst van Lake Malawi. Uit de mooie tomaten, avocado’s en ananassen. Maar we zoeken er ook niet naar, wellicht zijn we hier in ons optimisme niet toe in staat.
Malawi wordt bestuurd door een vrouw, dat is in Afrika natuurlijk al heel bijzonder. Het land heeft als munteenheid de kwacha en 500 kwacha is € 1,00. Grappig is dat het grootste biljet een groene flap is van 1000 kwacha, € 2,00. Dat als je geld gaat pinnen er meestal biljetten van 500 kwacha uit de ATM komen en je maximaal € 40 kunt pinnen. Laten we maar zeggen dat het je portefeuille gevuld houdt (honderd biljetten van 500 is € 100, maar dan heb je toch een dikke envelop nodig omdat je portefeuille daar niet op is berekend) en het bezoek aan een ATM machine toch wel dagelijks moet zijn (als er die tenminste is….).
Zo’n 70% van de landelijke inkomsten is afkomstig van de tabakindustrie (maar sigaren zijn helaas onvindbaar) en men heeft nu het vermoeden dat onder Lake Malawi olie kan worden gevonden. Even los van de meest rijke visgrond van Afrika een mooie belofte om de eenzijdige inkomsten van dit land te verrijken. Maar de inflatie giert je om de oren met meer dan 35% per jaar. Mensen vragen zich af hoe de elektriciteitsrekening van 35.000 kwacha van vorig jaar nu naar 100.000 kwacha ooit betaald kan worden omdat ze elke jaar minder verdienen. Voor zonne-energie ontbreekt het aan inzicht en het vermogen deze investering te doen.
Dat ontbrekende inzicht wordt pijnlijk duidelijk als we een jonge vrouw ontmoeten die, afkomstig van California, al 21 maanden zich inzet als vrijwilligster om het peil van de docenten te helpen verhogen. Zij poneert een heel eenvoudige stelling in de secondary scool en vraagt ieders mening over deze stelling. Het blijft stil, oorverdovend stil. Na enig aandringen is het antwoord ‘u heeft ons dat antwoord nooit gegeven, hoe kunnen wij dat dan weten?’. Het ontbreekt aan inzicht maar nadat zij de bedoeling van de vraag heeft uitgelegd barst de klas los in meningen en zijn ze niet te houden. Een kleine aansporing en ineens is er wél inzicht. Maar hoe moeilijk om deze drempel over te gaan voor hen?
Alles gebeurt hier, zoals in geheel Afrika, langs de weg en in de schaduw onder de grote bomen. De hele handel vindt niet plaats in een supermarkt en kom je de naam ‘supermarket’ tegen, dan kom je in een donker klein winkeltje met een toonbank en een glimlach daarachter en kun je daar houdbare melk, alles in blik, schoenpoets en water kopen. Nee, hier doe je de inkopen op de markten, op kruispunten van wegen waar je al van heinde en verre mensen met hun negotie naar toe ziet lopen om ze op de terugweg met de gekochte waren huiswaarts ziet lopen. Een uurtje of meer, met of zonder geit of rund, maar altijd met een kind in de draagzak op de rug. De markt overstelpt je met vers gebakken vis of gefrituurde aardappel, met vrachtwagens vol met fruit, met stereo-installaties en gsm’s, want iedereen van arm tot rijk, van jong naar oud heeft een gsm.
Vandaag ontmoeten we een albino-meisje, zó ontevreden over haar uiterlijk dat wij een mooie foto van haar hebben gemaakt. Toch nog iets goeds gedaan vandaag.
