Masaï William
Hij is 29 jaar, heeft 3 kinderen en is zelf zoon van de tweede vrouw van zijn vader. Zijn vader wordt 100 jaar in augustus komend en ligt als een kwetsbaar, fragiel wezentje te slapen op een stukje plastic buiten op de grond. William maakt hem wakker en we maken kennis. Zijn vader heeft 7 vrouwen, zijn kudde meer dan 150 runderen en 200 geiten. Hij is rijk.
William blijkt een ontwikkelde, leuke kerel met gevoel voor humor. Hij heeft maar één vrouw en blijkt de gelukkigste mens op aard. Hij verteld over de cultuur van de Masaï en ik vertel hem over de manier waarop wij reizen. We hebben een beperkt budget per dag en kunnen het ons niet permitteren om $ 160 uit te geven om het park voor één dag te bezoeken. We hebben genoten op de heenweg (175 km wasbord, maar met geweldige uitzichten en een reeks van dieren) en nu gaan we ook genieten van (dezelfde) terugweg omdat de brug naar een verbindingsweg is weg geslagen. Zonder een bezoek aan het park. Niet zonder de hartelijke ontmoeting met Masaï William.
‘Onze TV is de hemel’ wijst hij naar boven ‘mooier dan de sterrennacht is toch niet denkbaar, daarnaast is het allemaal gemaakt om van te genieten.’ Hij heeft geen elektriciteit, sterker nog, hij heeft beslist geen behoefte aan elektriciteit. ‘Willen je zoons dan geen computer? Zijn zij niet nieuwsgierig naar TV programma’s?’ ‘Misschien wel, ik weet het niet, maar het past niet in onze cultuur, dus doen we dat ook niet.’
Een Masaï is een arme miljonair hoor ik. William kijkt naar buiten, maar zijn kudde en zegt: ‘Wat je daar ziet is onze bank, als we er goed mee omgaan wordt dat elk jaar meer. Soms moeten we een koe of geit verkopen om de school voor de kinderen te betalen. Soms ontvangen we geld van toeristen als we voor ze kunnen gidsen, of dansen. Maar jij hebt geen geld, ik begrijp je verhaal. Eigenlijk heb je wel geld, maar als je het te snel opmaakt, dan duurt je reis korter en dat wil je niet. Heb ik dat goed begrepen?’ Ik zei al, William is een slimme kerel en heeft snel door wat ik bedoelde. Ik wil gewoon geen gezeur over dingen kopen, over een gekke dansvoorstelling, over het gidsen, ik wil op gelijk level met William over zijn leven praten.
‘Een echte Masaï is nooit arm. Hij bouwt zelf aan zijn kudde, hij heeft dus vlees, melk en bloed.’ Dat bloed blijkt een dagelijkse aderlating bij zijn runderen te zijn. Iedereen geniet dan van een vers glaasje bloed dat zeer gezond zou zijn. Alhoewel ik nieuwsgierig genoeg ben, sla ik het glaasje bloed deze keer maar over. Stel je voor, ik ben bang dat ik alle Afrikaanse ziekten in een keer, tegelijk zou krijgen.
‘Ben jij gelukkig Geert?’ Ik geef niet meteen antwoord en probeer de vraag in zijn perspectief te beantwoorden. Ik hoor mezelf zeggen ‘Wij in Europa werken 45 jaar van de vroege ochtend tot de late avond. Om dan wellicht van een rustige oude dag te genieten. Maar de meeste mensen zijn na vijfenveertig jaar moe, hebben lichamelijke klachten vanwege de opgelopen stress, zijn een beetje uitgekeken op hun relatie. Tja, om hier een antwoord op te geven, om het te vergelijken met William moet ik meer van hem weten.
We lopen naar zijn hut. Vierkant frame, rieten dak, muren met koeienstront dichtgesmeerd. Gegarandeerd waterdicht. Zijn bed is een koeienhuid gespannen boven een frame van takken. Een ‘kamer’ naast hem slaapt zijn vrouw, bewust niet naast hem. Een ‘kamer’ verder slapen de kinderen, alle drie op een zeiltje op de grond. Het duurt vijf minuten voor mijn ogen gewend zijn aan de donkere omgeving. Mijn ogen prikken van het kookvuurtje, ik kan niet rechtop staan en pas, gebogen en wel, 6 stappen naar rechts en 6 naar links. In deze 36 m2 wonen 5 mensen. Opa woont in het huis daarnaast en de Masaï vrouwen die volgens hun cultuur zélf de huizen bouwen, hebben voor zichzelf identieke huizen gebouwd. Dat van de eerste vrouw van vader is groter, de andere 6 staan in een kring om vader heen.
De essentie van zijn geluk is om hem heen legt William uit. Alles waar hij van houdt, zijn kinderen en zijn enorm grote familie, wonen in een straal van 300 meter. Zijn ‘bank’ floreert geweldig en kan dankzij het rijke regenseizoen alleen maar groeien. Ja, als het droog is, dan moeten ze reizen. Zoeken naar sappig gras en water en soms levert dat strijd op. Soms kost dat doden, maar ook dat is de Masaï cultuur. Je vecht voor dat waar je van houdt. Ook met leeuwen.
‘Doodt je dan leeuwen?’ vraag ik verbaasd. Want recent had ik gehoord dat 7 Masaï zijn veroordeeld vanwege het doden van leeuwen. Immers leeuwen behoren tot de beschermde dierensoort. ‘Wij Masaï hebben niets met de regering, of zelfs met de politie te maken. Het is ons culturele recht ons te verdedigen tegen een leeuw die onze kudde aanvalt. Vorige maand nog zijn we twee kalveren verloren door een leeuw. Mijn broers en ik hebben 6 dagen gejaagd en hem gedood.’ Hij laat trots een [muts] zien die van de manen van die leeuw is gemaakt. Hiermee danst hij.
Op de weg terug ontmoet ik zijn kinderen, alle drie tussen de anderhalf en zeven jaar. Schatjes. Het jongste kereltje loopt lachend op zijn vader af en struikelt. Met als gevolg een huilpartij die niet ophoudt. Hoe William ook troost, het kind houdt niet op. ‘Pas als ik terug kom en hem NIET meer troost maar op zijn kop geef, dan pas houdt ie op met huilen.’ We wisselen onze ervaringen als vaders uit en constateren dat alle kinderen over de hele wereld identiek lijken. Het schept een band om vader te zijn. Om op een gelijk niveau met elkaar te praten, zonder de drang van verkoop.
We lopen al kabbelend terug, het is onmogelijk de koeienstront te vermijden welke zorgvuldig in de modder is gedumpd. Hij loopt op open slippertjes en toch zijn zijn voeten schoon. Ik vraag, nog gefascineerd door de leeuwenjacht, wat door over dit fenomeen. Hij haalt een [talisman] te vpoorschijn. Van zijn laatst gedode leeuw, de hoeksnijtand rechts, een indrukwekkend groot ding. Het lijkt alsof er een magie rondom die talisman hangt en ik koop het voor € 25,00. Het brengt geluk zegt William. Ik heb genoeg geluk lijkt het, maar het is vooral de ontmoeting die deze talisman bijzonder maakt.
Het is een topaardig mens, maar omdat hij mij die tand heeft verkocht ook een gehaaide verkoper? Ongetwijfeld, maar zo wil ik gewoon niet denken. Niets van dat cynisme bevalt me. Ik heb een heerlijke ochtend gehad. Een talisman rijker en een warm gevoel.
